ΟΙ ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ : Από
τη Θεσσαλονίκη στο Λούβρο
Παρουσίαση του βιβλίου της Μαίρης Κόντζογλου
“ΟΙ ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ - Las Incantadas”
ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, 2017
Η Ελληνική Κοινότητα, θέλοντας να φέρει κοντά στον Ελληνισμό
του Παρισιού τα έργα της σύγχρονης ελληνικής διανόησης, αλλά
και το πολυδιάστατο θέμα των ελληνικών αρχαιοτήτων που
βρίσκονται στο εξωτερικό, παρουσίασε, στις 16 Νοεμβρίου
2017, το βιβλίο “ΟΙ ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ - Las Incantadas” της Μαίρης
Κόντζογλου στο Ελληνικό Σπίτι, 16 rue Mesnil, Paris 75116.
Η συγγραφέας, με αριστουργηματική δεξιοτεχνία, ζωντανεύει
την ιστορία της αρπαγής του μνημείου Στοά των Ειδώλων, ή
Μαγεμένες, το οποίο από τον 2ο μ.Χ. αιώνα στόλιζε την πόλη
της Θεσσαλονίκης. Το μνημείο είχε μείνει σχεδόν ανέπαφο,
παρά τις πολλαπλές εχθρικές επιδρομές και τις φυσικές
καταστροφές ως το 1864, όταν ο Γάλλος παλαιογράφος Εμμανουέλ
Μιλλέρ, με την σύμφωνη γνώμη των οθωμανικών αρχών και του
Γάλλου αυτοκράτορα, το μετέφερε στη Γαλλία κατακερματίζοντάς
το.
Την βραδιά άνοιξε η πρόεδρος της Κοινότητας, Σέτα Θεοδωρίδου
παρουσιάζοντας τη συγγραφέα και το έργο της. Στη συνέχεια η
Υπέυθυνη της πολιτιστικής επιτροπής της Kοινότητας, Μαρία
Roblin, παρουσίασε τη συγγραφέα και τους ομιλητές. Για το
βιβλίο και το μνημείο μίλησε η κ. Βάσσα Κοντουμά, Καθηγήτρια
στην École Pratique des Hautes Études, η οποία ανέδειξε τη
σπουδαιότητα του μυθιστορήματος της Μαίρης Κόντζογλου για
την ιστορική επανεξέταση της αρπαγής και της μεταφοράς των
Μαγεμένων στο Λούβρο, σε μιά εποχή που ήδη η Κυβέρνηση του
Καποδίστρια στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος είχε απαγορεύσει
την εξαγωγή αρχαιοτήτων.
Γιά το βιβλίο μίλησε επίσης και ο κ. Αλέξανδρος
Τριανταφυλλίδης, βουλευτής και Πρόεδρος της Διακομματικής
Επιτροπής της Βουλής για τον Απόδημο Ελληνισμό.
Ο κ. Τριανταφυλλίδης επικεντρώθηκε, στην ομιλία του, στη
δεξιότητα της συγγραφέως, η οποία μέσα από τη μυθοπλασία
αναβιώνει την εποχή των μέσων του 19ου αιώνα, την πόλη της
Θεσσαλονίκης, τις ιδιαιτερότητες των κατοίκων της και την
ιστορία της αρπαγής. Τόνισε δε ότι η σπουδαιότητα του
βιβλίου, πέρα από τις λογοτεχνικές του αρετές, έγκειται στην
ικανότητα της Μαίρης Κόντζογλου να μεταφέρει στο πλατύ
αναγνωστικό κοινό την αξία της ιστορικής μνήμης και της
πολιτιστικής κληρονομιάς.
Την παρουσίαση έκλεισε η Κατύ Αλβανού, γραμματέας της
Ελληνικής Κοινότητας, με μια σύντομη και διαφωτιστική
ανασκόπηση των σημαντικότερων ελληνικών αρχαιοτήτων που
βρίσκονται διασκορπισμένες ανά τον κόσμο.
ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ “ΣΤΟΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΛΩΝ” ή
“ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ”
Πρόκειται για
κιονοστοιχία από πέντες μαρμάρινους κίονες με κορινθιακά
κιονόκρανα που φέρει επιστήλιο με ανάγλυφη διακόσμηση. Επάνω
στο επιστήλιο υπάρχουν τέσσερεις πεσσοί διακοσμημένοι
αμφίπλευρα με οκτώ μυθολογικές μορφές και σκηνές, τον
Διόνυσο, μία Μαινάδα, έναν Διόσκουρο, την αρπαγή του
Γανυμήδη, την Αύρα, την Αριάδνη, τη Νίκη και την Λήδα με τον
κύκνο.
Από το 1864 ως το 2011 τα σπαράγματα του μνημείου παρέμεναν
στις αποθήκες του Λούβρου. Σήμερα, οι πεσσοί με τις
ανάγλυφες μορφές εκτίθενται στην πτέρυγα των Ελληνικών
αρχαιοτήτων του Μουσείου, ενώ τμήματα του επιστηλίου και τα
κιονόκρανα παραμένουν ακόμη στις αποθήκες λόγω έλλειψης
χώρου.
Η Ελληνική Κοινότητα οργάνωσε για τους ομιλητές επίσκεψη στο
Λούβρο με ιδιωτική ξενάγηση, στην οποία παρευρέθηκε η
Διευθύντρια του τμήματος των ελληνικών αρχαιοτήτων του
Λούβρου, κ. Sophie Descamps, την οποία και ευχαριστούμε
θερμά.
LES ENSORCELÉES: De Thessalonique au
Louvre
Présentation du
livre de Mairi Kontzoglou
“ΟΙ ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ - Las Incantadas”
Éd. Metaihmio, Athènes, 2017
Dans sa mission de diffusion, auprès des Grecs de Paris, de
la pensée et de la littérature grecque, mission qui s’étend
jusqu’à l’évocation des aspects multidimensionnels des
antiquités grecques dispersées de par le monde, loin de leur
terre d’origine, la Communauté Hellénique a présenté le
livre de Mairi Kontzoglou, “ΟΙ ΜΑΓΕΜΕΝΕΣ - Las Incantadas”,
à la Maison de Grèce, 9 rue Mesnil, dans le 16e
arrondissement de Paris.
L'auteure, avec une maitrise magistrale, fait revivre
l'histoire de l'enlèvement de la Galerie des idoles, Les
Ensorcelées, monument qui, dès le IIe siècle avant notre
ère, ornait la ville de Thessalonique. Malgré les conflits
multiples et les catastrophes naturelles, la construction
est demeurée intacte, jusqu’en1864, quand le paléographe
français Emmanuel Miller, avec le consentement des autorités
ottomanes et de l'empereur français, l’a transférée en
France.
La présidente de la Communauté, Mme Seta Theodoridis a
ouvert la soirée avec une présentation générale de l’auteur
et son oeuvre, suivie de Marie Roblin, responsable de la
commission culturelle qui a présenté l’auteure et les
intervenants. Mme Vassa Kontouma, professeur et directrice
d'études à l'École Pratique des Hautes Études, a parlé du
livre, en soulignant l'importance du roman de Mairi
Kontzoglou, en ce qui concerne l’analyse historique de
l'enlèvement et du transfert du monument au Louvre, à un
moment où, pourtant, le gouvernement de Kapodistrias, dans
l'État grec nouvellement créé, avait déjà interdit
l'exportation des antiquités.
Dans le discours qui a suivi, M. Alexandre Triantaphyllides,
député et président du Comité inter-parties au Parlement
grec pour les Grecs de la Diaspora, a également relevé
l’apport du livre, mettant en exergue les compétences de
l'auteur qui, à travers la fiction, fait revivre cette
époque du milieu du XIXe siècle, la ville de Thessalonique,
les particularités de ses habitants et l'historique même de
l'enlèvement. Au delà de ses qualités littéraires, le livre
révèle le grand talent de Mairi Kontzoglou à susciter chez
ses lecteurs une haute conscience de la mémoire historique
et de la valeur du patrimoine culturel.
La secrétaire générale de la Communauté Ηellénique, Cathy
Alvanou, a clos cette présentation avec une énumération
rapide des antiquités grecques les plus connues, dispersées
de par le monde.
Le monument «
PORTIQUE DES IDOLES » ou « LES ENSORCELÉES »
Il s’agit d’un
ensemble de cinq colonnes de marbre, coiffées de chapiteaux
corinthiens. Il y a quatre piliers décorés, sur leurs deux
faces, de huit figures ou scènes mythologiques. Les figures
sont celles de Dionysos, d’une Ménade, d’un des Dioscures,
l'enlèvement de Ganymède, et les personnages d’Aura,
d’Ariane, de la Victoire ailée et de Léda avec son cygne.
De 1864 à 2011, les fragments du monument sont restés dans
les entrepôts du Louvre. Aujourd'hui, les pilastres portant
les figures sculptées sont exposés dans l'aile des
antiquités grecques du Musée, tandis que certaines parties
du sanctuaire et les chapiteaux demeurent dans les réserves,
faute d'espace pour les expose
La Communauté hellénique a organisé pour les intervenants
une visite guidée privée au Louvre, à laquelle a bien voulu
participer la directrice du département des Antiquités
grecques du Louvre, Mme Sophie Descamps, conservatrice en
chef du département des antiquités grecques, étrusques et
romaines. Nous la remercions de tout cœur de l’honneur
qu’elle nous a fait.
|